Geçtiğimiz yıl GİMDES, International Trade Center Konseyi tarafından konferansa davet edilmişti. O toplantıda GİMDES adına Yük.Kimya Müh. Murat SAYIN VE Yük. Zıraat Müh. A.Tunç Cengiz katılmışı.

Bu defa aynı konsey benzer bir konferansla birlikte Tunus’ta Denetçi Eğitimi organize etti. Konsey bu toplantıda GİMDES’e hem tebliğ sunma ve hem Denetçi eğitimini yapma teklifinde bulundu. GİMDES bu teklifi kabul ederek Murat SAYIN ve Mehmet Z. GEDİKLİ’yi Tunusa gönderdi.

Bu etkinliklerde GİMDES’i temsil eden kardeşlerimizin Tunus’tan gönderdikleri bilgi notunu sunuyoruz :

السَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللّهِ وَبَرَكَاتُهُ

Öncelikle bulunduğumuz yerde telefon ve internet bağlantısı çok çok kısıtlı olduğu için, sizi zamanında bilgilendiremediğimiz için özür dileriz.

Aşağıda faaliyetlerimiz hakkında bilgi sunuyoruz;

30 Haziran 2013:

İstanbul’dan Tunus’a THY ile uçularak, saat 17:00’da tahsisli otele intikal edildi. Otel Tunus şehrinin 35 km kuzeybatısında sahilde yer almakta olup, yerleşim yerlerine bir hayli uzaktır. Bu sebeple şehre gidiş geliş ve internet sorun olmuştur.

1 Temmuz 2013:

Saat 09:00’da Tunus Standartlar enstitüsü olan INNORPI yetkilileriyle buluşularak, INNORPI genel merkezinde tanışma faslını müteakip, eğitime başlandı. Eğitime büyük kısmı denetçi olan Gıda mühendisi, Kimya mühendisi, Biyolog olmak üzere 15 kişi iştirak etti. İlk günün programı aşağıdaki gibidir. Eğitimden sonra otele geri dönüldü.

09:00 – 09:30 Tanışma

09:30 – 10:30 Helal Sertifikalandırmanın genel tanımı

10:45 – 13:30 GIMDES and WHC Helal Standartları

13:30 – 16:30 Ham madde ve Katkı Maddeleri

2 Temmuz 2013:

Saat 07:00’da yine INNORPI’ye intikal edilerek, eğitime devam edildi.

8:00 – 10:00 Helal Sertifikalama Süreci (Başvuru Aşaması)

10:15-11:15 Helal Sertifikalama Süreci (Denetim Aşaması)

11:15-12:30 Helal Sertifikalama Süreci (Denetim Sonrası Aşaması)

13:30-14:30 Helal Güvence Sistemi

14:30-15:30 Uluslararası Tanınma için gereksinimler

15:45-16:15 Yazılı Sınav

Sınava 12 kişi katıldı. Sınav ve değerlendirmeden sonra otele geri dönüldü.

3 Temmuz 2013:

International Trade Center Tarafından düzenlenen Helal Forum’a iştirak edildi. Forum Programı aşağıdaki gibidir. Forum esnasında Temel Helal Eğitimini tamamlayan 12 kursiyere katılım sertifikaları törenle GİMDES tarafından verildi. Ayrıca Türkiye’deki Helal Sertifikalama ile ilgili sunum gerçekleştirildi.

09:30-10:30 Kayıt

10:30-11:05 Oturumun açılışı

11:30-11:35 Hoşgeldiniz ve açılış konuşması

11:35-11:50 Helal pazarın alanı: ürünler ve dağıtım

Ms. Hakimah Binti Mohd Yusoff, Director, Halal Hub, JAKIM, Malaysia

11:50-12:05 Uluslarası pabzardaki fırsatları

Dr. Manal Karim, Executive Director, Food Export Council, Egypt

12:05-12:35 Resmi açılış

12:35-12:45 GIMDES Helal sertifikalı Denetçi Eğitimi belgelerinin takdim merasimi

12:45-13:00 Kahve arası

13:00-15:00 Panel 1: Tunus’ta Helal Pazar

13:00-13:15 Helal Kavramı ve Diwan El Ifta’nın rolü

Representative of Diwan El Ifta

13:15-13:45 Tunus’ta Helal Sertifikalama

INNOPRI

13:45-14:05 Tunus’ta Helal endüstri: Fırsatlar ve itirazlar

Mr. Walid Gaddas, International consultant in agribusiness

14:05-14:30 Belgeleme girişimcilerinin deneyimleri

14:30-15:00 Müzakere

15:00-15:15 Kahve arası

15:15-16:00 Panel 2: Uluslararası Standardlar ve Helal Helal endüstrinin gereksinimleri

15:15-15:30 Malaysia’da Helal Sertifikalama

Ms. Hakimah Binti Mohd Yusoff, Director, Halal Hub, JAKIM, Malaysia

15:30-15:45 Türkiye’de Helal Sertifikalama

Mr. Murat Sayin, Audit and External Affairs Officer, GIMDES

15:45-16:00 Fransa’da Helal Sertifikalama

Representative of ARGML, France

16:00-16:45 Panel 3: Halal Pazarda Yeni Fırsatlar

16:00-16:15 Kozmetikler ve güzellik ürünleri

Ms. Annamaria Tiozzo, President, WHAD Italy

16:15-16:30 Eczacılık

Ms. Rozi Osman, Director, Pharmaceuticals Division, CCM Berhad, Malaysia

16:30-16:45 Turizmde Helal

Elnur Seyidli, Chairman, Crescent Tours, UK

Enver Jabiyev, General Manager, Crescent Tours, UK

16:45-17:00 Müzakere

4 Temmuz 2013:

08:00’da otelden hareket edildi. Packtech adlı teknoloji laboratuar enstitüsü veINNORPI ziyaret edildi. Daha sonra Tunus şehrinden yaklaşık 100 km uzaklıkta bulunan ve INNORPI’nin ilk Helal Sertifikasını verdiği Hurma paketleme fabrikasında incelemelerde bulunuldu. INNORPI’nin Helal Sertifikalandırma çalışmaları gözden geçirildi. Daha sonra geç vakitte otele dönüldü. Bu ziyaretlere JAKIM’den Hakima, Italya Helal Danışmanlık firması olan WHAD’dan Anna Maria Aisha, Mısır Gıda Export Konsey Müdürü Dr. Manal Karim ile INNORPI yetkilileri iştirak etti.

Tunus’ta bulunulan süre esnasında JAKIM’den Hakima ile HFCE, IIDZ konuları konuşuldu. Hakima Fuar ve Konferansımıza davet edildi. Ayrıca, fuar ile alakalı davetiye ve broşürler gerek eğitim ve forum, gereksede ziyaretler esnasında dağıtıldı.

Tunus Helal Sertifikalandırması Hakkında Kısa Bilgi;

Tunus’daki yapı Türkiye’deki yapıyla neredeyse birebir aynıdır. TSE’nin karşılığı olan INNORPI, Helal Sertifikalandırmaya bir ay önce ihracat maksadıyla başlamış. Başvuru yapan firma, ön kontrolleri müteakip, INNORPI’den teknik heyetle birlikte TUNUS müftülüğünden bir din görevlisinin katılımıyla denetlenmektedir. Denetim raporu hazırlandıktan sonra içinde müftülük yetkilisi, INNORPI yetkilisi, Gıda Tarım Bakanlığı yetkilisinden oluşan bir heyet tarafından değerlendirilerek, Helal sertifikası verilebilmektedir. Genel olarak, hem halkın hem INNORPI’nin hem de diğer yetkililerin bu konudaki bilgileri çok zayıf olup, bilinçlendirmeye ihtiyaç vardır. Halkın bu konuda hiçbir bilgisi olmaması ve bize anlatıldığı kadarıyla kanunların şimdilik izin vermemesi sebebiyle STK’ların Helal sertifikalandırmaya başlayamamış olması, gerçek ve bağımsız, helal ve tayyib şartlarında uluslararası birliği sağlayabilmiş bir sertifikalama sistemi oluşmasının, bu aşamada zor olacağı kabul edilmelidir.

Tunus’un bugünü Türkiye’nin 1990’lardaki koalisyon hükümetleri dönemine benzetilebilir. Tek fark belki de devlet dairelerinde baş örtülü hanımların serbestçe çalışabilmesi ve Ramazan ayında mesainin saat 07:30’da başlayıp 14:00’da bitmesi şeklinde ayarlanmasıdır.

M.Z. GEDİKLİ-Murat SAYIN

Hürmetlerimizle,